Leesvoer voor fijnproevers
|
|
| Huisdichter Leesvoer voor fijnproevers |
|
|
maandag, juni 25, 2007 Het essay: het ruste in vrede Vanouds gold in de literatuurtheorie een verdeling in vier hoofdgenres. Je had epiek, dat was de verhalende kunst, de vertelling. Stortte men zijn hart uit, bijvoorbeeld uit treurnis om een onbeantwoorde liefde, dan beoefende men de lyriek. Als men een toneelstuk maakte, was men met dramatiek bezig. Tot slot kon men trachten de lezer iets leerzaams mee te geven door stukken te schrijven waaruit men al lezend iets kon opsteken. Deze wat theoretiserende schrijfkunst heette didactiek. Een genre daarbinnen was het essay: een tamelijk uitvoering en veelal enigszins geleerd stuk, waarin de auteur een persoonlijke visie op een of ander onderwerp ontvouwde. Die onderwerpen konden zeer uiteenlopend van aard zijn en op sociologisch of politiek vlak liggen, of op artistiek terrein: over muziek konden ze gaan, over beeldende kunst, film (Ter Braak in de jaren '20 en '30 van de vorige eeuw), over literatuur. Enzovoorts. In onze tijd lijkt het essay een roemloze, stille dood gestorven. Wie Kousbroeks Het oostindisch kampsyndroom begint te lezen in de verwachting een essy onder ogen te krijgen, komt bedrogen uit. Het vuistdikke boek is een verzameling van zo goed als alle krantenstukken die Kousbroek ooit over dit onderwerp publiceerde. Dat onderwerp is de houding van de Indische gemeenschap t.a.v. wat haar in de tweede wereldoorlog is aangedaan. Volgens Kousbroek zwelgt die bevolkingsgroep in zijn slachtofferrol, die in zijn ogen sterk wordt aangedikt en overdreven: de Japanse kampen in Indonesie waren voor de Europeanen en Indo-Europeanen op geen stukken na zo verschrikkelijk als zij zelf het willen doen voorkomen. Bij herhaling laat hij zien hoe de haat tegen alles wat Japans is en het hardnekkig eisen van genoegdoening van Japanse kant gemengd is met en gevoed wordt door raciaal getinte gevoelens, waarbij men zich door kennis van de feiten niet laat hinderen: vooroordelen dus. De stukken zijn vrijwel onbewerkt, dus in hun oorspronkelijke vorm, achter elkaar gezet. Dat leidt tot talloze overlappingen en herhalingen, waardoor het geheel iets drammerigs krijgt. Grondige omwerking, zodat een half zo dik boek zou zijn ontstaan met lijn en samenhang, was Huisdichter liever geweest: een essay! Labels: boek posted by Theo | 6:52 a.m.
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
|
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
